Kişisel Verilerin Ele Geçirilmesi Suçu Nedir? Güncel 2024
Kişisel Verileri Yaymanın Suçu Nedir?
Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak başkaları tarafından ele geçirilmesi veya yayılması, kişisel gizliliğin ihlali olarak kabul edilir ve TCK’nın 136. maddesi uyarınca cezalandırılır. Bu suçu işleyen kimseler, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile karşı karşıya kalabilirler. Suçun işlendiği yöntemlere göre, cezada artış olabilir. Eğer suç, kamu görevlisi tarafından işlenmişse veya belirli bir meslek ya da sanatın kolaylıklarından yararlanılarak işlenmişse cezada artış uygulanır.
Verme, yayma ve ele geçirme fiilleri, bu suçun seçimlik hareketleri olarak değerlendirilir. Bu fiillerin birinin gerçekleştirilmesi bile suçun oluşması için yeterlidir. Kişisel veriler, sadece yetkili kişilerin erişimine açık olmalı ve bu bilgilerin paylaşımı sıkı düzenlemelere tabi tutulmalıdır.
Suçun Unsurları ve Hukuki Yarar
Kişisel verilerin ele geçirilmesi ve yayılması suçu, hem maddi hem de manevi unsurları içerir. Maddi unsurlar, suçun işlenme biçimini ve failin fiilini ifade ederken, manevi unsurlar failin kastını belirtir. Bu suçun oluşabilmesi için kastın bulunması gereklidir; taksirle işlenmesi mümkün değildir. Korunan hukuki yarar, bireylerin özel hayatlarının gizliliği ve kişisel verilerin korunmasıdır.
Fail ve Mağdur
Bu suçun faili herkes olabilir. Bir kamu görevlisinin bu suçu işlemesi durumunda, suça verilen ceza artar. Suçun mağduru da herkes olabilir, ancak tüzel kişiler suçun mağduru olarak kabul edilmez. Kişisel veriler kişinin rızası olmadan ele geçirildiğinde veya yayıldığında suç oluşur.
Cezai Müeyyideler ve Zamanaşımı
Kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde ele geçirilmesi veya yayılması suçu için ön görülen temel ceza iki ila dört yıl arasında değişmektedir. Ancak suçun nitelikli halleri söz konusu olduğunda bu ceza yarı oranında artırılabilir. Bu suçlarda dava zamanaşımı süresi sekiz yıldır. Suç işlendiği tarihten itibaren sekiz yıl içinde soruşturma başlatılmadıysa, suç zamanaşımına uğrar ve ceza verilemez.
Kişisel Verilerin Ele Geçirilmesi Suçunun Nitelikli Halleri
TCK 137 uyarınca kişisel verilerin ele geçirilmesi ve yayılması suçunun nitelikli halleri, cezada artışa neden olur. Nitelikli haller, suçu işleyen kişinin kamu görevlisi olması, suçun bir meslek veya sanatın sağladığı kolaylıklar kullanılarak işlenmesi gibi durumlarda geçerlidir. Ayrıca, kayda alınmış beyan ve görüntülerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi veya yayılması durumunda da cezada bir kat artış söz konusudur.
Suçun Kamu Görevlisi Tarafından İşlenmesi
Bir kamu görevlisinin, görevi sırasında elde ettiği kişisel verileri hukuka aykırı olarak yayması veya başka kişilere vermesi, suçun nitelikli hali olarak kabul edilir. Bu durumda, ceza yarı oranında artırılır. Bu, kamu görevlilerinin görevlerini kötüye kullanmalarının önüne geçmek için düzenlenmiş bir maddedir.
Meslek veya Sanatın Sağladığı Kolaylıktan Yararlanarak Suçun İşlenmesi
Belirli mesleklerin veya sanatların sağladığı imkanlardan yararlanarak kişisel verilerin ele geçirilmesi veya yayılması, suçu daha ağır bir hale getirir. Özellikle avukatlar, doktorlar ve diğer meslek sahipleri için bu durum geçerlidir. Suç, bu hallerde işlendiğinde verilecek cezada artış olur.
Suçun Koruduğu Hukuki Değer
Bu suç, bireylerin özel hayatlarının gizliliği ve kişisel verilerin korunması gibi değerleri korur. Kişisel verilerin izinsiz ele geçirilmesi ve yayılması, kişilerin mahremiyetini ihlal eder ve bu nedenle ağır yaptırımlarla cezalandırılır. Suç, toplum düzeninin korunması açısından önemli bir yer tutar ve bireylerin güvenli bir şekilde kişisel bilgilerini paylaşmalarını sağlar.
Kişisel Verileri Ele Geçirme, Yayma Suçu Özel Görünüş Halleri
Kişisel verileri ele geçirme ve yayma suçu, teşebbüse elverişli suçlar arasında yer almaz. Bu suçun özelliği, sırf hareket suçu olmasıdır; yani verme, yayma ya da ele geçirme fiillerinin gerçekleştirilmesi suçun oluşması için yeterlidir. Suçun sonuç doğurup doğurmadığına bakılmaz, hareketin tamamlanmış olması suçun gerçekleşmesi anlamına gelir.
Bu suç, teşebbüse elverişli olmamasıyla dikkat çeker. Teşebbüsün uygulanabilmesi için fiillerin bölünebilir olması gerekir. Ancak bu suçta fiiller bölünemez; yani failin elinde olmayan nedenlerle fiilin tamamlanmaması durumunda bile teşebbüs hükümleri uygulanamaz.
İştirak ve Zincirleme Suç
Bu suçun işlenmesinde iştirak mümkündür ve failler arasında bir anlaşma varsa iştirak hükümleri uygulanır. İştirak, fiilin birden fazla kişi tarafından işlenmesi anlamına gelir. Suç, aynı zamanda zincirleme şekilde de işlenebilir. Birden fazla kişiye karşı aynı suçun işlenmesi, cezanın ağırlaşmasına neden olur.
Kişisel Verileri Ele Geçirme, Yayma Suçu Ceza Ertelemesi
Bu suç için erteleme kararı verilebilir. Ancak cezanın ertelenebilmesi için sanığın suça yönelik aldığı cezanın iki yıl veya altında olması gerekmektedir. Ceza ertelemesi, sanığın cezasının belirli şartlara bağlı olarak ertelenmesi anlamına gelir.
Kişisel verilerin ele geçirilmesi suçu, bir kişinin rızası olmaksızın özel bilgilerinin izinsiz olarak toplanması, kullanılması veya başkalarıyla paylaşılması durumunda işlenen bir suçtur. Bu suç, özellikle dijital ortamda veri güvenliğinin önem kazandığı günümüzde sıkça karşılaşılan bir durumdur ve Türk Ceza Kanunu’nda ciddi yaptırımlarla cezalandırılır. Kişisel verilerin izinsiz olarak ele geçirilmesi halinde mağdurların hukuki haklarını savunabilmesi için bir ceza avukatı desteği almak büyük önem taşır. Ceza avukatı, müvekkilinin verilerinin korunması ve sorumluların adalet önünde hesap vermesi için gerekli hukuki süreci yürütür.
Kişisel verilerin ele geçirilmesi suçu davalarında, delillerin doğru bir şekilde toplanması ve yargı sürecinde etkili bir savunma yapılması gerekir. Bu süreçte, bir ceza avukatı, müvekkilinin haklarını savunarak suçun işlendiğine dair delilleri mahkemeye sunar ve veri ihlalinden doğan zararların tazmin edilmesi için gerekli adımları atar. Ceza avukatının bu konudaki bilgi birikimi ve deneyimi, müvekkilin hak kaybı yaşamadan adil bir yargılama süreci geçirmesini sağlar.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
Kişisel verileri ele geçirme ve yayma suçu için HAGB kararı verilebilir. Bu kararın verilebilmesi için sanığın aldığı cezanın iki yıl veya altında olması şarttır. HAGB, sanığın belirli bir denetim süresi içinde suç işlememesi durumunda verilen cezanın hiçbir sonuç doğurmamasına yol açar. Suçun işlendiği durumlarda, ceza muhakemesi kurumlarından biri olan HAGB sıkça uygulanmaktadır.
Adli Para Cezası Uygulaması
Kişisel verileri ele geçirme ve yayma suçu için belirli koşulların sağlanması durumunda hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilir. Ancak bu durum, mahkemenin takdirine bağlı olarak değişir. Adli para cezaları, hapis cezası ile birlikte veya tek başına uygulanabilen yaptırımlar arasında yer alır.
Kişisel Verileri Ele Geçirme, Yayma Suçu Soruşturma Aşaması
Bu suç, ceza davaları kapsamında yargılanan suçlardandır. Savcılık, kişisel verilerin ele geçirilmesi veya yayılması durumunda re’sen soruşturma başlatır. Bu suç, şikâyete tabi suçlardan olmadığı için savcılık suç işlendiğini öğrendiğinde soruşturma başlatabilir. Soruşturma aşaması, tanıkların ifadelerinin alınması ve delillerin toplanmasıyla başlar ve mahkemeye sunulacak iddianameyle sonuçlanır.
Kişisel Verileri Ele Geçirme, Yayma Suçu Kovuşturma Aşaması
Kovuşturma aşaması, soruşturma tamamlandıktan sonra mahkeme tarafından yürütülen yargılama sürecidir. Savcılık, kamu adına davayı takip eder ve mahkemeye sunulan iddianame ile kovuşturma aşamasına geçilir. Bu aşamada mahkeme, savcılık tarafından sunulan deliller ve tanık ifadeleri üzerinden kararını verir.
Uzlaşma Hükümleri ve Etkin Pişmanlık
Kişisel verileri ele geçirme ve yayma suçu, uzlaşma hükümleri kapsamına girmez. Bu suçun işlenmesi durumunda taraflar arasında bir uzlaşma sağlanamaz. Aynı şekilde, bu suç için etkin pişmanlık hükümleri de uygulanmaz. Yani failin pişmanlık gösterip zararı gidermesi durumunda bile bu suç için cezada bir indirim yapılmaz.